-
1 ξυμβαλλω
(fut. συμβαλῶ, aor. συνέβαλεν, pf. συμβέβληκα; pass.: aor. συνεβλήθην, pf. συμβέβλημαι) тж. med.1) накоплять, собирать, насыпатьκριθαὴ ἵπποις συμβεβλημέναι πολλαί Xen. — большие запасы ячменя для лошадей;
ξ. τι εἰς ταὐτόν Plat. — сводить к одному;συμβάλλεσθαι χρήματα Xen. — собирать между собой деньги2) присоединять, добавлятьδάκρυα δάκρυσι σ. Eur. — непрерывно лить слезы;
μέρος συμβάλλεσθαι πρός и εἴς τι Plat. или τινος Dem. — присоединять свою долю к чему-л., перен. содействовать чему-л.;ξυμβάλλεσθαι γνώμην περί τινος Plat. — высказывать мнение о чем-л.3) подавать, оказывать(βοήθειάν τινι Plat.)
4) med. содействовать, способствовать(εἴς τι Xen., Plat.)
5) med. договариваться, уславливаться, приходить к соглашениюξυμβαλέσθαι ποττὼς (= πρὸς τοὺς) Ἀργείως Thuc. — заключить соглашение с аргивянами;
συνεβάλοντο λόφον, εἰς ὃν δέοι πάντας ἁλίζεσθαι Xen. — договорились о холме, на котором все должны были собраться6) соединятьβλέφαρα συμβαλεῖν ὕπνῳ Aesch. — смежить вежды во сне;συμβαλεῖν τὸ ὄμμα Aesch. — закрыть глаза (ср. 17);δεξιὰς συμβαλεῖν ἀλλήλοισι Eur. — обменяться рукопожатием7) обменивать(ся)σ. πρὸς ἀλλήλους ἱμάτια Arph. — обмениваться одеждами;
σ. λόγους τινί Eur. — беседовать с кем-л.;τὰ ἀγοραῖα ξυμβολαίων πρὸς ἀλλήλους σ. Plat. — находиться в торговых взаимоотношениях;σ. ἔπη κακά Soph. — отвечать бранью на брань;σ. ἔχθραν τινί Eur. — быть во вражде с кем-л.;συμβαλέσθαι λόγους περί τινος Xen. — побеседовать о чем-л.;ξενίαν ξυμβαλέσθαι Xen. — быть связанным между собою узами гостеприимства8) переговариваться, разговаривать, беседовать(τινί Plut., NT.)
9) ( о военных действиях) начинать, завязывать(πολεμον καὴ δηϊοτῆτα Hom.; ξυμβαλὼν μάχην τινί Eur.)
10) одалживать, ссужать Isocr.δανεισμῷ σ. Plat. — ссужать под проценты;
συμβόλαιον εἴς τι συμβεβλημένον Dem. — ссуда, данная под залог чего-л.;ὅ συμβαλών Dem. — заимодавец11) сталкивать, ударять друг о друга(ἀσπίδας Eur., Arph.)
12) ссорить(ἄνδρας φίλους Xen.)
συμβαλεῖν Ἀλέξανδρον ἐν μέσσῳ καὴ Μενέλαον Hom. — вывести на единоборство Александра и Менелая;σ. σκύμνον λέοντος σκύλακι κυνός Her. — натравливать львенка на щенка;τοὺς ἀλεκτρυόνας σ. Xen. — стравливать петухов13) сопоставлять, сравнивать14) предполагать, заключать, догадыватьсяοὐκ εὔγνωστα συμβαλὼν ἔχω Eur. — я не в состоянии предположить ничего достоверного;
τῷ δὲ τοῦτο συμβαλὼν ἔχεις ; Soph. — из чего ты делаешь это заключение?;οὐδ΄ ἔχω συμβαλέσθαι Her. — не могу догадаться;τῇδε συμβαλλόμενος Her. — придя к следующему заключению15) прикидывать, определять, оценивать(ἥ ὁδὸς ἀνὰ διηκόσια στάδια συμβέβληταί μοι Her.)
ἐπὴ δακτύλων συμβάλλεσθαί τι Her. — считать что-л. по пальцам16) истолковывать, объяснять(τέν μαντείαν Plut.)
συμβάλλεσθαι περί τινος Xen. etc. — высказываться о чем-л.;οὐκ εἶχον συμβαλέσθαι τὸ πρῆγμα Her. — они не могли объяснить себе происшедшего;τὰ λεγόμενα συμβάλλεσθαι Her. — обдумывать сказанное17) встречаться, сходиться(τὼ δ΄ ἐν Μεσσήνῃ ξυμβλήτην ἀλλήλοιϊν Hom.)
πολεμίοισι συμβαλεῖν Eur. — встретиться с врагами;ἔνθα δίστομοι συμβάλλουσιν ὁδοί Soph. — здесь встречаются оба пути;ποῖον ὄμμα συμβαλῶ ; Eur. — какими глазами я взгляну (на нее)? (ср. 6);οὕτω ἐχρῆτο τοῖς συμβάλλουσι Plut. — так он поступал с теми, с кем имел дело;συμβαλεῖν μάχεσθαι и εἰς μάχην Polyb., Hom.; — сойтись для боя;ὅ δὲ ξύμβλητο Νέστωρ Hom. — (им) повстречался Нестор;ὅτε κεν συμβλήσεαι αὐτῷ Hom. — если ты когда-л. встретишься с ним18) сходиться для боя, схватываться, завязывать бой(τινί Her., Aesch., Polyb. и πρός τινα Xen.)
-
2 συμβαλλω
(fut. συμβαλῶ, aor. συνέβαλεν, pf. συμβέβληκα; pass.: aor. συνεβλήθην, pf. συμβέβλημαι) тж. med.1) накоплять, собирать, насыпатьκριθαὴ ἵπποις συμβεβλημέναι πολλαί Xen. — большие запасы ячменя для лошадей;
ξ. τι εἰς ταὐτόν Plat. — сводить к одному;συμβάλλεσθαι χρήματα Xen. — собирать между собой деньги2) присоединять, добавлятьδάκρυα δάκρυσι σ. Eur. — непрерывно лить слезы;
μέρος συμβάλλεσθαι πρός и εἴς τι Plat. или τινος Dem. — присоединять свою долю к чему-л., перен. содействовать чему-л.;ξυμβάλλεσθαι γνώμην περί τινος Plat. — высказывать мнение о чем-л.3) подавать, оказывать(βοήθειάν τινι Plat.)
4) med. содействовать, способствовать(εἴς τι Xen., Plat.)
5) med. договариваться, уславливаться, приходить к соглашениюξυμβαλέσθαι ποττὼς (= πρὸς τοὺς) Ἀργείως Thuc. — заключить соглашение с аргивянами;
συνεβάλοντο λόφον, εἰς ὃν δέοι πάντας ἁλίζεσθαι Xen. — договорились о холме, на котором все должны были собраться6) соединятьβλέφαρα συμβαλεῖν ὕπνῳ Aesch. — смежить вежды во сне;συμβαλεῖν τὸ ὄμμα Aesch. — закрыть глаза (ср. 17);δεξιὰς συμβαλεῖν ἀλλήλοισι Eur. — обменяться рукопожатием7) обменивать(ся)σ. πρὸς ἀλλήλους ἱμάτια Arph. — обмениваться одеждами;
σ. λόγους τινί Eur. — беседовать с кем-л.;τὰ ἀγοραῖα ξυμβολαίων πρὸς ἀλλήλους σ. Plat. — находиться в торговых взаимоотношениях;σ. ἔπη κακά Soph. — отвечать бранью на брань;σ. ἔχθραν τινί Eur. — быть во вражде с кем-л.;συμβαλέσθαι λόγους περί τινος Xen. — побеседовать о чем-л.;ξενίαν ξυμβαλέσθαι Xen. — быть связанным между собою узами гостеприимства8) переговариваться, разговаривать, беседовать(τινί Plut., NT.)
9) ( о военных действиях) начинать, завязывать(πολεμον καὴ δηϊοτῆτα Hom.; ξυμβαλὼν μάχην τινί Eur.)
10) одалживать, ссужать Isocr.δανεισμῷ σ. Plat. — ссужать под проценты;
συμβόλαιον εἴς τι συμβεβλημένον Dem. — ссуда, данная под залог чего-л.;ὅ συμβαλών Dem. — заимодавец11) сталкивать, ударять друг о друга(ἀσπίδας Eur., Arph.)
12) ссорить(ἄνδρας φίλους Xen.)
συμβαλεῖν Ἀλέξανδρον ἐν μέσσῳ καὴ Μενέλαον Hom. — вывести на единоборство Александра и Менелая;σ. σκύμνον λέοντος σκύλακι κυνός Her. — натравливать львенка на щенка;τοὺς ἀλεκτρυόνας σ. Xen. — стравливать петухов13) сопоставлять, сравнивать14) предполагать, заключать, догадыватьсяοὐκ εὔγνωστα συμβαλὼν ἔχω Eur. — я не в состоянии предположить ничего достоверного;
τῷ δὲ τοῦτο συμβαλὼν ἔχεις ; Soph. — из чего ты делаешь это заключение?;οὐδ΄ ἔχω συμβαλέσθαι Her. — не могу догадаться;τῇδε συμβαλλόμενος Her. — придя к следующему заключению15) прикидывать, определять, оценивать(ἥ ὁδὸς ἀνὰ διηκόσια στάδια συμβέβληταί μοι Her.)
ἐπὴ δακτύλων συμβάλλεσθαί τι Her. — считать что-л. по пальцам16) истолковывать, объяснять(τέν μαντείαν Plut.)
συμβάλλεσθαι περί τινος Xen. etc. — высказываться о чем-л.;οὐκ εἶχον συμβαλέσθαι τὸ πρῆγμα Her. — они не могли объяснить себе происшедшего;τὰ λεγόμενα συμβάλλεσθαι Her. — обдумывать сказанное17) встречаться, сходиться(τὼ δ΄ ἐν Μεσσήνῃ ξυμβλήτην ἀλλήλοιϊν Hom.)
πολεμίοισι συμβαλεῖν Eur. — встретиться с врагами;ἔνθα δίστομοι συμβάλλουσιν ὁδοί Soph. — здесь встречаются оба пути;ποῖον ὄμμα συμβαλῶ ; Eur. — какими глазами я взгляну (на нее)? (ср. 6);οὕτω ἐχρῆτο τοῖς συμβάλλουσι Plut. — так он поступал с теми, с кем имел дело;συμβαλεῖν μάχεσθαι и εἰς μάχην Polyb., Hom.; — сойтись для боя;ὅ δὲ ξύμβλητο Νέστωρ Hom. — (им) повстречался Нестор;ὅτε κεν συμβλήσεαι αὐτῷ Hom. — если ты когда-л. встретишься с ним18) сходиться для боя, схватываться, завязывать бой(τινί Her., Aesch., Polyb. и πρός τινα Xen.)
-
3 συμβάλλω
συμβάλλω, [tense] fut. - βᾰλῶ: [tense] aor. - έβᾰλον, inf. - βᾰλεῖν: [tense] pf. - βέβληκα: [tense] aor. 1 [voice] Pass. - εβλήθην:—of these tenses Hom. uses only [tense] pres. [voice] Act., [tense] aor. [voice] Act. and [voice] Med., but most commonly [dialect] Ep. intr. [tense] aor. forms συμβλήτην, -βλήμεναι, [voice] Med. σύμβλητο, -βληντο, -βλήμενος, subj. [ per.] 2sg. - βλήεαι prob. cj. for - βλήσεαι in Il.20.335, [ per.] 3sg. [var] contr.A- βληται Od.7.204
:—throw together, dash together, σύν ῥ' ἔβαλον ῥινούς, of men in close combat, Il.4.447, 8.61; , Ar. Pax 1274 (hex.), X.HG4.3.19, etc.; bring together, unite, e.g. of rivers that fall into one another, ; :— [voice] Med.,πολλοὶ ποταμοὶ σ. τὸ σφέτερον ὕδωρ Hdt.4.50
(cf. δάκρυα δάκρυσι ς. E.Or. 336 (lyr., [voice] Act.)); ὁ Ἀκεσίνης τῷ Ἰνδῷ τὸ ὕδωρ ς. Arr.An.6.1.5; σ. τὰ ὦτα πρὸς τὴν γῆν have their ears reaching to.., Arist.HA 606a15:—[voice] Pass., κατὰ τὰς ῥᾶγας συμβεβλημένων [τῶν δακτύλων] Sor. 2.60.4 intr. in [voice] Act., fit (cf.σύμβολον 1.1
), Arist.EE 1239b14; to be suitable,τὰ χεδροπὰ σ. εἰς τὰς νέας Thphr.CP3.20.7
(unless = sow, set).b to be profitable,σ. τῷ πολιτικῷ.. δικαίῳ εἶναι Phld.Rh.2.285
S.;σ. ἀναμένειν ἡμέραν μίαν Gal.16.496
.5 intr., come together, ἔνθα δίστομοι.. σ. ὁδοί where two roads join, S.OC 901, cf. Str.6.3.7; τὰ συμβάλλοντα the watersmeet, IG9(2) p.xi (Delph., iii/ii B.C.); [φλὲψ] σ. τῇ ἀποσχίσει Arist.HA 514a12
; collide,τοὺς τύπους ἀνάγκη συμβάλλειν ἑαυτοῖς Thphr.Sens.52
: Geom., meet, τὸ σημεῖον, καθ' ὃ συμβάλλουσιν the point in which (the straight lines) meet, Archim.Sph.Cyl.1.23, etc.6 βλέφαρα σ. ὕπνῳ close the eyes in sleep, A.Ag.15; σ. ὄμμα, in death, ib. 1294 (but ποῖον ὄμμα συμβαλῶ; how shall I meet her eyes with mine? E.IA 455).7 generally, join, unite, σ. σχοινία twist ropes (cf. συμβολεύς), Ar. Pax 37; soτοπεῖα IG22.1672.311
(iv B.C.);ὠμόλινον σ. πεντάπλουν Hp.Fist.4
;στέφανον Philostr.Her.Prooem.
; [αἱ φλέβες] σ. [τὸ σῶμα] εἰς ἕν Arist.PA 668b24
; fit together,ἁρμούς IG7.4255.23
(Oropus, iv B.C.); σ. καὶ κολλῆσαι ib. 22.1668.73 (iv B.C.);κεραῖαι συμβεβλημέναι PCair.Zen.566.10
(iii B.C.); δεξιὰς σ. ἀλλήλοισι join hands, E.IA58.8 σ. συμβόλαιά τινι or πρός τινα make a contract with a person, esp. lend him money on bond, D. 34.1, Pl.R. 425c, cf. Th.5.77 ([voice] Med.); συμβόλαιον εἰς τἀνδράποδα συμβεβλημένον money lent on the security of the slaves, D.27.27: abs., in same sense, Isoc.21.13; make a contract, Pl.Alc.1.125d, OGI669.21 (Egypt, i A.D.), Cod.Just.1.3.55.4; of a marriage contract, Mitteis Chr.372 vi 22, cf. 8 (ii A.D.); advance, lend,πέρα μεδίμνου κριθῶν Is.10.10
; ἱμάτια, χρυσία, etc., Ar.Ec. 446; ἐπί τισι on certain terms, D.H.6.29;σ. δανεισμῷ Pl.Lg. 921d
; ὁ συμβαλών the lender, creditor, D.56.2, cf. D.H.5.63 (but οἱ συμβ. the borrowers, debtors, Id.4.9):— [voice] Med., with [tense] pf. [voice] Pass., pay a share, contribute, ὁλκάδα οἱ συμβαλέεσθαι give him a merchant-vessel, Hdt.3.135, cf. Lys.32.24, X.Ages. 2.27; σ. χρήματά τινι εἰς τροφὴν τῶν στρατιωτῶν advance it, Id.An. 1.1.9, cf. IG7.2418 (Thebes, iv B.C.);τριήρεις εἰς κίνδυνον Isoc.4.98
; (iii B.C.).9 generally, contribute:— [voice] Pass.,συμβάλλεταί τις.. μερίς Alex.149.4
:—in this sense mostly in [voice] Med., τέμενος συμβάλλεσθαι add thereto, Pi.I.1.59; , cf. Hp.Aër.2, Sosip.1.37, Damox.2.11; τὸ μὴ ἀγανακτεῖν.. ἄλλα τέ μοι πολλὰ συμβάλλεται, καὶ.. many circumstances contribute to my feeling no vexation, and especially.., Pl.Ap. 36a;σ. βοήθειαν οὐ σμικρὰν πρός τι Id.Lg. 836b
; τιμὴν καὶ δόξαν τῇ πόλει ς. Isoc.Ep.8.6;οὐ δεῖ λογίζεσθαι, πότερος πλείω συμβέβληται X.Oec.7.13
; freq. with μέρος as obj., ἔργων οὐκ ἐλάχιστον μέρος ς. And.1.143;μέρος σ. πρὸς ἀρετήν Pl.Lg. 836d
, cf. R. 331b, D.41.11;οὐκ ἐλάχιστον μέρος πρὸς εὐδαιμονίαν Isoc.7.79
;συμβαλλέσθω τὸ μέρος ἕκαστος εἰς τὸ ἀνάλωμα PHal.1.108
, cf. 113 (iii B.C.);τὴν μεγίστην εἰς αὐτὰ μοῖραν Pl.Ti. 47c
, cf. X.Cyr.6.1.28: also abs., οὔτε ποταμὸς οὔτε κρήνη οὐδεμία ἐσδιδοῦσα ἐς πλῆθός οἱ συμβάλλεται contributes to its volume, Hdt.4.50;σ. πρὸς τὸ λανθάνειν X.Cyr.2.4.21
, cf. Isoc.7.21; συμβαλλόμενα contributory causes, Thphr.Sud.6: abs., to be helpful, , cf. Pl.Lg. 905b, D.21.133; φόνου κηκὶς ξ. contributes to the proof, A.Ch. 1012: rarely c. gen. partit., ξυμβάλλεται πολλὰ τοῦδε δείματος many things contribute [ their share] of this fear, i.e. join in causing it, E.Med. 284.10 συμβάλλεσθαι γνώμας contribute one's opinion to a discussion, Hdt.8.61;περί τινος Pl.Plt. 298c
;συμβαλέσθαι περί τινος λόγους X.Cyr.2.2.21
; λόγον σ. περὶ βίου contribute an opinion about life, Pl.Lg. 905c; also συμβαλέσθαι τι to have something to say, Id. Ion 532c, cf. 533a; ταῦτά σοι περὶ Ἔρωτος ς. Id.Smp. 185c; συμβαλοῦ γνώμην contribute your opinion, help in judging, S.OC 1151; σ. τὴν γνώμην τῆς βουλῆς, with or without εἰς τὸν δῆμον, communicate it, IG22.79.6, 103.17, al.; cast votes, Schwyzer 84.15 (Tylisus, v B.C.).II συμβάλλειν (sc. λόγους) converse, σ. τινί or πρός τινα, Plu.2.222c, Act.Ap.4.15:—[voice] Med., ἀτὰρ τί ἐγὼ περὶ κλοπῆς ς.; X.An.4.6.14.II bring men together in hostile sense, pit them against each other, match them,ἀμφοτέρους θεοὶ σύμβαλον Il.20.55
;ἐμὲ.. καὶ Μενέλαον συμβάλετε.. μάχεσθαι 3.70
; σ. σκύμνον λέοντος σκύλακι κυνός set one to fight with the other, Hdt.3.32; ἄνδρα ἀνδρὶ καὶ ἵππον ἵππῳ ς. Id.5.1;τοὺς ἡβῶντας σ. εἰς ἔριν περὶ ἀρχῆς X.Lac.4.2
; ἀλεκτρυόνας ς. Id.Smp.4.9;ἄνδρας φίλους Id.Cyr.6.1.32
;εἰς χεῖρα δοῦλον δεσπότῃ μὴ συμβάλῃς Philem. 206
: metaph., ἀναισχυντίᾳ σ. τινὰ καὶ προσγυμνάζειν make him contend with.., Pl.Lg. 647c.b [voice] Med., join in fight,σὺν δ' ἐβάλοντο μάχεσθαι ἐναντίον Il.12.377
.c intr., come together,σύμβαλον μάχεσθαι 16.565
; also ς. alone, come to blows, engage, ; freq. in Hdt., either abs., as 1.77,82, or c. dat. pers., ib.80, 104;Ἄρης Ἄρει δυμβαλεῖ, Δίκα Δίκᾳ A.Ch. 461
(lyr.); Ἕλληνες Μήδοις ς. Simon.136; alsoσ. πρός τινα X.Cyr.7.1.20
, Isoc.4.69;εἰς μονομαχίαν πρός τινα Str.14.5.16
; συμβάλλων coming into collision, Pl.Plt. 273a, cf. Wilcken Chr.16.6 (ii A.D.).2 σ. πόλεμον καὶ δηϊοτῆτα engage in war, Il.12.181 (prob. interpol.); so in Trag.,σ. βάκχαις μάχην E.Ba. 837
;ἔχθραν τινί Id.Med.44
; ἔριν φίλοις ib. 521: metaph., συμβαλεῖν ἔπη κακά bandy reproaches, S. Aj. 1323; .3 [voice] Med., fall in with one, meet him, c. dat., freq. in Hom., who uses [dialect] Ep. [tense] aor. forms beginning ξυμβλη- or συμβλη- solely in this sense,Νέστορι δὲ ξύμβληντο Il.14.27
, cf. 39;εἰ δ' ἄρα τις.. ξύμβληται ὁδίτης Od.7.204
;ξυμβλήμενος ἄλλος ὁδίτης 11.127
; ὅτε κεν συμβλήσεαι (leg. - βλήεαι)αὐτῷ Il.20.335
;ξυμβλήτην ἀλλήλοιιν Od.21.15
.4 so in [voice] Act., συμβαλών having met, A.Ch. 677; οἱ συμβάλλοντες those who come in contact with one, Plu.Marc.20; φιλοσόφῳ ς. Arr.Epict.3.9.13, cf. 12, POxy. 1063 (ii/iii A.D.), PFay.129.2 (iii A.D.).III compare,σμικρὰ μεγάλοισι Hdt.2.10
;ἑωυτόν τινι Id.3.160
;ἓν πρὸς ἕν Id.4.50
;τι πρός τι Lycurg.68
;πρὸς ἄλληλα Pl.Tht. 186b
;οὐδὲν ἦν τούτων.. πρὸς ἀτταγῆνα συμβαλεῖν Phoenicid.2.5
:—[voice] Pass., Hdt.2.10, 3.125; τὸ ἀργύριον τὸ Βαβυλώνιον πρὸς τὸ Εὐβοικὸν συμβαλλόμενον τάλαντον the Babyl. talent being compared with, reduced to, the Euboic, ib.95.b compare for the purpose of checking, μέτρῳ συμβεβλημένῳ πρὸς τὸ χαλκοῦν Wilcken Chr.410.11 (iii B.C.), etc.2 [voice] Med., reckon, compute, Hdt.2.31, 4.15, 6.63,65:—[voice] Pass.,ἡ ὁδὸς ἡ ἡμερησίη ἀνὰ διηκόσια στάδια συμβέβληταί μοι Id.4.101
.3 conclude, infer, conjecture, interpret,συμβαλεῖν τι Pi.N.11.33
; σ. ὅτι .. Pl.Cra. 412c; τοῦτο ς. S.OC 1474; τοῦτο σ., ὅτι.. Ar.V.50; τὰ πρὶν οὐκ εὔγνωστα ς. E.Or.[1394];εὖ ξυνέβαλεν αὐτά Ar.Eq. 427
;ἣν [νόσον] οὐδ' ἂν εἷς γνοίη ποτ' οὐδ' ἂν ξυμβάλοι Id.V.72
;σ. ἔπη E.Med. 675
;τοὖναρ Id.IT55
;τὴν μαντείαν Pl.Cra. 384a
;τὸν χρησμόν Arist.Fr. 532
, cf. 76;σήματα σ., εἰ.. ἤ.. Arat.1146
: abs., καθὼς συμβάλλομεν ἐκ τοὖ .. Sor.2.63:—[voice] Med., abs., Heraclit.47, freq. in Hdt., as 2.33, 4.87: c. acc., make out, understand, τὸ πρῆγμα ib. 111;σ. τι ἔκ τινος 6.107
; τῇδε, ὅτι .. from the fact that.., 3.68: c. acc. et inf., 1.68, 2.33, 112, al.; folld. by indirect question, 4.45.IV agree, arrange,καθάπερ ξυνέβαλον ἢ διέθεντο IG12.46.14
;πρὸς ἐμὲ πάντες συμβάλλετε X.Cyr. 6.2.41
:—[voice] Med., make a treaty, Foed. ap. Th.5.77; agree upon, fix, settle,λόφον εἰς ὃν δέοι ἁλίζεσθαι X.An.6.3.3
;ἔδει σε, καθότι συνεβάλου ἡμῖν, Ἡρακλείδην.. ἀπεσταλκέναι PCair.Zen.314.1
(iii B.C.).Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > συμβάλλω
-
4 λείβω
λείβω, träufeln, fließen lassen, vergießen, bes. wie σπένδω, vom Opfer, οἶνον, Il. 1, 463. 16, 231 Od. 3, 460; Hes. O. 726; μέϑυ λείβειν, Od. 12, 362, Wein als Trankopfer ausgießen, spenden; auch mit dem dat. des Gottes, οἶνον Ἀϑήνῃ λείβειν, Il. 10, 579; ohne Zusatz, spenden, ein Trankopfer bringen, 24, 285, wie λείβειν Διΐ, ϑεοῖς, 6, 266. 7, 481 Od. 2, 432. So vrbdt auch Aesch. ϑύειν τε λείβειν τε, Suppl. 959; ὅταν σπονδὰς ϑεοῖς μέλλωσι λείβειν, Eur. Ion 1033, u. sp. D. – Sonst noch δάκρυα λείβειν, Thränen vergießen, wie εἴβω, Il. 13, 88. 18, 32 Od. 5, 84. 158; δάκρυ λείβοντες Aesch. Spt. 51, ἐκ δ' ὀμμάτων λείβουσι δυςφιλῆ λίβα Eum. 54; δι' ὄμματος ἀστακτὶ λείβων δάκρυον Soph. O. C. 1253; Eur. Andr. 417 u. sp. D., wie δάκρυα λειβέμεν ὄσσων Orph. Arg. 546; Plat. Rep. III, 411 b vrbdt es mit τήκω, schmelzen. – Pass. sowohl δακρύοις λείβεσϑαι, in Thränen zerfließen, Hes. Sc. 390; vgl. Eur. Andr. 532 λείβομαι δακρύοις κόρας; Ar. Equ. 327; auch in der Anth. öfter, wie Anyte 18 (VII, 646) δάκρυσι λειβομένη; – als δακρύοισιν λειβομένοις, von den fließenden Thränen, Eur. Phoen. 1522; u. dah. ϑρῆνος λειβόμενος, Pind. P. 12, 10; übh. = fließen, träufeln, λειβόμενον ἀπὸ τῶν ὀστῶν καὶ στάζον Plat. Tim. 82 d; ἐλείβετο δὲ αὐτῇ τὰ δάκρυα κατὰ τῶν παρειῶν, die Thränen rannen die Wangen herab, Xen. Cyr. 6, 4, 3; Sp., bei denen es auch übh. hinschmelzen, verschmachten bedeutet. – Medial ist Aesch. Prom. 399 ῥαδινὸν λειβομένα ῥέος παρειὰν νοτίοις ἔτεγξα παγαῖς.
-
5 τέγγω
Aτέγξω Pi.O.4.19
, E.Supp. 979 (lyr.): [tense] aor.ἔτεγξα B.5.157
, A.Pr. 402 (lyr.), Hp.Nat.Mul.35:—[voice] Pass., [tense] aor. (anap.), Pl.Lg. 880e:—wet, moisten, τέγγε πλεύμονας οἴνῳ Alc.l.c.;ἀκρήτῳ πνεύμονα τεγγόμενος Eratosth.25
; οἴνῳ πνεύμονα τέγγε Poet. ap. Suid. s.v. τέγγε; τέγγει γὰρ [τὸ ἔλαιον] τὸν ξηρὸν χρῶτα Gal. 6.229, cf. 366,560, 15.714; esp. of internal moistening by liquid food, opp. βρέχω (moisten on the surface), Id.10.808, 12.186 (the word is not freq. in Prose); φάρεα ποταμίᾳ δρόσῳ τ., so as to wash them, E. Hipp. 127 (lyr.);ἐν θαλάττῃ τ. τοὺς πόδας Pl.Lg. 866d
:—in Trag. and Lyr. freq. of tears,δάκρυσι κόλπους τέγγουσι A.Pers. 540
(anap.); (lyr.); ὄμμα δάκρυσιν τ. E.Supp.21, cf. IA 496; and simply, τ. παρειάν, ὄμμα, S.Ant. 530 (anap.), E.Alc. 764;Aτέγξαι βλέφαρον B.5.157
:—[voice] Pass., to be moistened, (lyr.); δάκρυσί μου βλέφαρα τ. E.Hipp. 854 (lyr.): τέγγομαι (sc. ὄσσε), i.e. I weep, A.Pers. 1065 (lyr.).2 c. acc. cogn., τ. δάκρυα shed tears, Pi.N.10.75; (lyr.):—[voice] Pass., ὄμβρος χάλαζά θ' αἱματοῦσσ' ἐτέγγετο a shower fell, Id.OT 1279.3 soak, in [voice] Pass., distd. from τήκεσθαι, Arist.Mete. 385b22; τέγγει is prob. f.l. for στέγει in Id.Pr. 869b25.II soften (properly, by soaking or bathing), ἀοιδαὶ θέλξαν νιν ἁπτόμεναι· οὐδὲ θερμὸν ὕδωρ τόσον γε μαλθακὰ τέγξει (sic Plu.2.467d, τεύχει codd. Pi.) γυῖα (i.e. ὥστε μαλθακὰ γενέσθαι) Pi.N.4.4:—metaph. in [voice] Pass., τέγγει γὰρ οὐδέν thou art no whit softened, A.Pr. 1008;οὔτε γὰρ.. λόγοις ἐτέγγεθ' ἥδε νῦν τ' οὐ πείθεται E.Hipp. 303
; χωρεῖτ' ὀργῇ καὶ μὴ τέγγεσθ' Ar.Lys. 550;ὑπὸ κακοδοξίας τέγγεσθαι Pl.R. 361c
, cf. Lg. 880e. -
6 τεγγω
(fut. τέγξω, aor. ἔτεγξα; aor. pass. ἐτέγχθην)1) мочить, смачивать, увлажнять(φάρεα δρόσῳ Eur.; δάκρυσι κόλπους Aesch.; πλεύμονας οἴνῳ Alcaeus ap. Plut.)
2) орошать слезами(παρειάν Soph.)
τέγγομαι Aesch. — я весь в слезах3) лить, проливать(δάκρυα Pind.; δακρύων ἄχναν Soph.)
ὄμβρος αἵματος ἐτέγγετο Soph. — хлынул поток крови;τ. τοὺς ἱδρῶτας Arst. — вызывать потоотделение4) перен. пропитывать, насыщать, смешивать(λόγον ψεύδει Pind.)
δάκρυα στοναχαῖς τ. Pind. — сопровождать слезы стонами5) перен. пятнать, марать6) перен. размягчать, смягчать, смирять(λόγοις Eur.)
τέγγεσθαι λιταῖς τινος Aesch. — быть тронутым чьими-л. мольбами;μηδὲν τεγχθεῖσα φύσις Plat. — ничему не поддающийся характер -
7 δάκρυ
δάκρυ, υος, τό, p. = δάκρυον, die Thräne; Hom. nominat. δάκρυ, Iliad. 2, 266 Odyss. 8, 522; accusat. δάκρυ, Iliad. 6, 496 Odyss. 4, 223; dativ. plural. δάκρυσι Iliad. 9, 570 Odyss. 5, 83; elidirt Odyss. 19, 596 ( εὐνή) αἰεὶ δάκρυσ' ἐμοῖσι πεφυρμένη, welche Stelle in der Interpolation Odyss. 17, 103 wiederkehrt. Ueber δακρυόφι(ν), δάκρυα, δάκρυ ἀναπρήσας, δάκρυ ὀμορξάμενος s. unter δάκρυον. – Folgende: Soph. Tr. 1189; El. 161; Eur. Hel. 166; Thuc. 7, 75. – Auch gen. δάκρεος, plur. δάκρη, Pind. fr. 87.
-
8 εκτηκω
(fut. ἐκτήξω, aor. 2 ἐξέτᾰκον, pf. ἐκτέτηκα; aor. 2 pass. ἐξετάκην)1) расплавлять, растоплять(τὰ γράμματα, sc. κήρινα Arph.)
μήποτ΄ ἐκτακείη Aesch. — да не изгладится никогда (это из памяти)2) растворять, выводить(τὰς κηλῖδας Arst.)
3) выжигать(ὄμματα πυρί Eur.)
4) разъедать, портить(δάκρυσι χρόα Eur.)
5) выводить прочь, изгонять6) размягчать, ослаблять(ἀδαμαντίνους δεσμούς Plut.)
7) расслаблять, изнеживать(ἐ. καὴ ἀποθηλύνειν τινά Plut.)
8) (рас)трогать, умилятьἐ. τινὰ εἰς δάκρυα Plut. — доводить кого-л. до слез
9) чахнуть, томиться -
9 ἐκτήκω
A :— melt out,Κύκλωπος ὄμματ' ἐ. πυρί Id.Cyc. 459
; τὰ γράμματ' ἐ. melt out the letters written on wax, Ar. Nu. 772.2 metaph., let melt, pine or waste away,ὄμμα δακρύοις E.Or. 134
, cf. 529;δάκρυσι χρόα Id.Hel. 1419
; ;λῆστις δ' ἐ. μνημοσύνην πραπίδων Critias 6.12
D.;τὴν ὑπάρχουσαν ἐ. κρᾶσιν Plu.Lyc.5
;ἐ. τινὰ εἰς δάκρυα Id.Brut.23
;λύπῃ καὶ λιμῷ ἑαυτόν Ael.NA10.41
.II [voice] Pass., with [tense] pf. ἐκτέτηκα: [tense] aor. ἐξετάκην [ᾰ]:— melt and ooze out, Hp.Coac. 629; τὸ ἐκτετηκός flabby condition, Id.Aph.2.35.2 metaph., pine, waste away,ἐκτέτηκα καρδίαν E. Hec. 433
;ἐξετηκόμην γόοις Id.Or. 860
, etc.; , cf. Luc.Gall.29,31; μάλα μοι τόδ' ἐμμένοι καὶ μήποτ' ἐκτακείη may it never melt from my remembrance, A.Pr. 535 (lyr.), cf. Critias l.c. -
10 δάκρυ
A Homeric dictionary (Greek-English) (Ελληνικά-Αγγλικά ομηρικό λεξικό) > δάκρυ
-
11 δάκρυ
Grammatical information: n.Compounds: παρά- δακρυ plant name (Ps.-Dsc.); many bahuvrihi's in - δακρυς.Derivatives: Demin. δακρύδιον as plant name (Ps.-Dsc.); - δακρυ-όεις `rich in tears' (Il.) on which Risch, Museum Helv. 3 (1946) 255; δακρυώδης `with tears' (of wounds, Hp.); denomin. δακρύω `weep (over)' (Il.) with δάκρῡμα `wept over' (Orac. ap. Hdt. 7, 169), `tear' (A.); hell. *δάκρῠμα to Lat. dacrŭma, lacrĭma, s. Leumann Sprache 1, 206.Origin: IE [Indo-European] [179] *drḱ-h₂ḱru `eye-bitter' \> `tear'Etymology: Old word for `tear'. Arm. artasu-k` pl. (\< *draḱu-, s. below), sg. artawsr (\< *draḱu-r); Germ., e. g. OHG zahar, Goth. tagr (with grammat. change); Celt., e. g. OBret. dacr, OIr. dēr, \< *daḱr(o)-. - Beside it OHG trahan, \< PGm. * trahnu-, \< *draḱnu-. One started from *draḱru- with dissimilation. - The eastern languages have no initial consonants: Skt. áśru-, Av. asrū-, Balt., e. g. Lith. ašarà, Toch. A ākär. "Eine befriedigende Erklärung ist noch nicht gefunden; vielleicht liegt alte Kreuzung mit einem anderen Wort vor." (Frisk) - Kortlandt assumes a compound from *dr̥ḱ-h₂ḱru `eye-bitter', the first element from *derḱ- `to see', the second element being `bitter'. Cf. Pinault FS Beekes 1997, 291-233. - Note Hitt. išḫaḫru- n. `tears'. Kortlandt supposes *skʷ-h₂ḱru (from * sekʷ- `see'). - See W.-Hofmann s. lacrima; further Sapir Lang. 15, 180ff..Page in Frisk: 1,344Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > δάκρυ
См. также в других словарях:
δακρυσίστακτος — δακρυσίστακτος, ον (Α) 1. όποιος στάζει πολλά δάκρυα 2. (το ουδ. πληθ. ως επίρρ.) δακρυσίστακτα με πολλά δάκρυα. [ΕΤΥΜΟΛ. < δάκρυσι, τ. δοτικής (τοπικής) πληθυντικού + στακτός (πρβλ. αρμασί δουπος, ναυσί θοος, ορεσί τροφος, χερσι δάμας) … Dictionary of Greek
ερέχθω — ἐρέχθω (Α) 1. σχίζω, διασχίζω, διαρρηγνύω, σπάζω 2. σπαράζω, κατασπαράζω («δάκρυσι και στοναχῇσι καὶ ἄλγεσι θυμὸν ἐρέχθων» αυτός που σπαράζει από δάκρυα και στεναγμούς και πόνους, Ομ. Οδ.) 3. παθ. ἐρέχθομαι φέρομαι εδώ κι εκεί, κτυπιέμαι απ’ τους … Dictionary of Greek
ИОАНН КУКУЗЕЛЬ — [Пападопул; греч. ᾿Ιωάννης Κουκουζέλης Παπαδόπουλος, ὁ μαΐστωρ] († до 1341), прп. (пам. греч. 1 окт.; во 2 ю Неделю по Пятидесятнице в Соборе Афонских преподобных), маистор (руководитель придворного хора), мон. Великой Лавры на Афоне, визант.… … Православная энциклопедия
